Во 2014-та година Народната банка на Црна Гора објави дека луѓето кои поседуваат Bitcoin го прават тоа на сопствен ризик, a криптовалутите не се платежно средство во Црна Гора.
Неколку години подоцна ситуацијата е променета. Најмалата поранешна југословенска република има нов план. Црна Гора сака да биде крипто лидер во регионот, а ако се остварат прогнозите за влез во Европската Унија во 2025-та, наскоро би можеле да бидат и лидери во Европа. Последната година државата значително ги либерализира законите за криптовалути, а дури размислуваат и за воведување на сопствена дигитална валута.
Крипто-проект со Ripple
Интересот за воведување на криптовалута можеби е олеснето со немањето на сопствена валута. По отцепувањето од Србија, Црна Гора не воведе сопствена валута, а како платежно средство се користи еврото. Владата и Централната банка на Црна Гора заедно со американската компанија Ripple започнаа со разгледување на проект за креирање на дигитална валута. Најавата за проектот е од средината на јануари, но од април е креирана и рамката на проектот.
„Во соработка со Ripple и Централната банка, започнуваме пилот проект за креирање на првата дигитална валута или стабилна криптовалута за Црна Гора“, објави црногорскиот премиер Дритан Абазовиќ.
Проектот треба да се искористи за да ги анализира придобивките и опасностите на воведување на дигитална валута и што ова ќе значи за достапноста, безбедноста и ефикасноста при плаќањето. Дополнителен фокус ќе има и на заштитата на корисниците, нивните права и приватност.
За развој на дигиталната валута Министерството за финансии и социјална заштита оваа година се сретна сo повеќе експерти. Проектот е поделен во неколку фази. Во првите ќе се идентификува практичната апликација на дигиталната валута и нејзиниот дизајн. Во подоцните фокусот ќе биде на симулација и тестови за користење во строго контролирани услови.
Свои планови за воведување на дигитална валута има и Европската Унија. Ќе биде интересно што ќе се случи со црногорскиот проект по влегувањето на Црна Гора во Унијата.
Државјанство за Виталик
Симболичен потег кој треба да ја покаже посветеноста на Црна Гора да стане центар за крипто-иновација е доделувањето на црногорско државјанство на Виталик Бутерин. Од средината на април, креаторот на Ethereum може да се пофали дека е жител на Црна Гора.
Државјанството Бутерин го доби по предлог на премиерот на Црна Гора, Здравко Кривокапиќ. Неговиот предлог го прифати министерот за финансии и социјална заштита, Милојко Спајиќ. На крај министерот за внатрешни работи, Сергеј Секуловиќ донесе одлука за доделување на црногорско државјанство на Виталик Бутерин.
„Виталик Бутерин е најпознато име во оваа индустрија и ќе придонесе за понатамошна промоција на Црна Гора и севкупниот развој на крипто индустријата во нашата држава. Црна Гора работи на воспоставување на законска рамка која ќе овозможи на најдобар начин да се искористи оваа технологија и да придонесе за раст на бруто-домашниот производ“.
Бутерин беше гостин говорник на конференцијата „Иднината сега! Нова ера на црногорските финансии“. Еден од советите кои ги даде на властите е креирање на соодветна законска рамка. Фокусот кој го даде Виталик не беше на креирање на дигитална валута, туку на можноста на компаниите да регистрираат децентрализирани автономни организации (DAOs) кои ќе можат да издаваат токени со кои ќе се потврдува идентитетот, а истовремено ќе биде заштитена приватноста на корисниците.
И крипто криминалците ја сакаат Црна Гора
На средината на март црногорската полиција на аеродромот во Подгорица го уапси До Квон. Од септември 2022-ра по јужнокорејскиот државјанин, познат и под името „крипто крал“ е распишана меѓународна потерница. Потерницата на барање на Јужна Кореја ја издаде Интерпол.
Гласините за негово присуство на Балканот започнаа во декември, но тогаш вестите беа дека се крие во Србија. На 23-ти март До Квон и неговиот соработник Хан Чанг-џун се уапсени додека чекале да полетаат за Дубаи. Тој е осомничен за измама која ја направил за аспектите на блокчејнот Terra и функционирањето на неговата технологија.
До Квон се прослави како ко-основач на компанијата Terraform Labs и блокчејн протоколот Terra. Во 2020-та година, компанијата го лансираше својот алгоритамски „2stablecoin“ TerraUSD, поврзан со криптовалутата Luna. Luna и целиот екосистем околу неа, во годините по нејзиното издавање се здобија со огромна популарност.