ACTA не е само за нас и Холивуд

во Статии

Дискусијата за ACTA се шири сѐ повеќе. Ми се чини дека до сега воглавно зборувавме за последиците до овој договор во однос на тоа што ќе му се случи на интернет и нам како корисници. Ако им успее на активистите да го одбранат интернетот во ЕУ, тогаш и ние во Македонија ќе бидеме ќар.

Ако го читате овој текст од IP адреса што доаѓа од Македонија тогаш не е чудно да мислите дека колку и да сте против донесувањето и спроведувањето на спорната ACTA, нема што многу да направите освен некако електронски да ги поддржите сомрежаните од остатокот од светот каде заканата од договорот е понепосредна. Но, ACTA може да биде и многу важен преседан во меѓународното право, во начинот на склучувањето на договорите. Затоа мислам дека би било корисно да се напише нешто повеќе за историјата на трговските договори.

Еден од најпознатите случаи е уругвајската рунда на преговори која под капата на GATT (General Agreement on Tariffs and Trade) траеше од 1986 до 1994 и меѓу другото резултираше со TRIPS (Trade Related Aspects of Intellectual Property Rights). Овој договор администриран од WTO (Светската трговска организација) е предводникот во меѓународното регулирање на прашањата поврзани со „интелектуална сопственост“. Но, идејата овде не е да ги дискутираме деталите во врска со овој договор, туку само да го погледаме времетраењето и опфатот на оваа рунда на преговори.

Во Уругвај, државите помеѓу себе преговараа осум години за да дојдат до некаков заеднички прифатлив договор. Ова е важно бидејќи во овие преговори беа вклучени многу земји, дури 123 – можеби сите од тој период, ја немам таа статистика. Јасно е дека земјите немаат иста моќ на преговарање, но ако ништо друго тогаш барем зборот на сите 123 е чуен на овие преговори.

ACTA од друга страна се преговараше едвај четири години, некаде од 2008 година. Во тие преговори вклучени се: САД, Канада, ЕУ, Швајцарија, Австралија, Мексико, Мароко, Нов Зеланд, Кореа и Сингапур. Не се вклучени Кина, Индија и Бразил. Сликата е самообјаснувачка. Ова е договор на земји со слични интереси. За контекст, потсетете се на приказната за Бразил и неговата одлука да не ги почитува патентите за лекови за СИДА. Интересите на земјите во развој и на растечките економии се различни од оние во т.н. Кантри-клуб на земји. Токму нивната заштитата е главната поента на ACTA. Никој овде не ги праша на пример земјите погодени со епидемија на СИДА дали ќе им одговара послободен проток на генерички лекови.

Трите главни грижи во врска со ACTA се можноста тој да биде имплементиран без ратификација од парламентите на земјите, да биде принудно наметнат над оние земји кои не учествувале во преговорите и да создаде услови приватни лица да бидат прогонувани без соодветна законска постапка. Но, тоа не е сѐ. Како што потсетува Жак Атали штом ќе биде донесен, ACTA може да избега од демократската контрола макар таа била само владите на овие неколку земји. Новоформираната ACTA комисија сама би го менувала текстот на договорот и би ги се грижела за негова примена.

Во сето ова, авторските права за нашите омилени холивудски блокбастери веројатно се второстепено прашање. Но, ако тие се доволен мотив да се приклучиме во битката, тогаш не треба многу двоумење. Да го цитирам Брус Стерлинг:

„Можеби не сте заинтересирани за војната за дигитални права, но тоа не значи дека ја имате привилегијата да седите на трибините. Бидејќи другата страна е многу заинтересирана за вас.“

Стани премиум член и доби пристап до сите содржини, специјален попуст на над 2.200 производи во ИТ маркет, верификуван профил и можност за огласување на ИТ Огласник. Плус ќе го поддржиш медиумот кој го градиме цели 16 години!

basic

членство

42 ден./мес

зачлени се

1337

членство

125 ден./мес

зачлени се
* плаќањето е на годишно ниво

Доколку веќе имаш премиум членство, најави се тука.

Subscribe
Notify of
guest
4 Коментари
Newest
Oldest Most Voted
Inline Feedbacks
View all comments
lululemon headbands
11 years ago

I enjoy what you guys are usually up too. This kind of
clever work and reporting! Keep up the terrific works guys I’ve included you guys to my personal blogroll.

trackback

[…] прави истото – ја запира одлуката за ратификација на ACTA договорот. Во Љубљана излегоа над 1.500 души на протест […]

trackback

[…] Преземено од it.com.mk од Новица Наков […]

anonimen :/
anonimen :/
12 years ago

It.com.mk NAjdobri ste sekogas vi gi citam statiite nikogas ne prekinuvajte da objavuvate…. imate mnogu golemi FANOVI Pozz